Bu çalışmada Osmanlı’da din-devlet ilişkilerinin genel görüntüsü ve Osmanlılık siyasetinin din kurumu ile bağlantısı Kemal Tahir düşüncesi çerçevesinde ele alınacaktır. Osmanlı Devleti’nin kuruluş devrinde dinle ilişkisi, ardından imparatorluk aşamasında dinin devlet düzeyindeki konumu ortaya konacak, böylece sözünü ettiğimiz ilişkinin genel görüntüleri ortaya çıkmış olacaktır. Bunun neticesinde bir dönem tartışmalarının konusu olan “din devleti” konusuna da bir açıklık getirilmeye çalışılacaktır. Çalışmanın güncel tartışmalara da bir perspektif getirmesi, dini kavram ve söylemlerin yeniden gündemde olduğu günümüz sosyal bilim alanına da katkı sağlaması amaçlanmaktadır. Böylece dinin toplumdaki gerçek konumu Osmanlı İmparatorluğu üzerinden ortaya konacak, buna bağlı olarak da, ileri sürülecek siyasetlerde dinin konumu daha belirgin hale gelecektir.
In this study, the general image of the religion- state relations in the Ottoman and the relation of the Ottoman politics with the religious institution within the framework of Kemal Tahir’s thought will be dealt with. In the establishment, the connection of the Ottoman Empire with the religion, following in the imperial stage, the position of religion at state level will be revealed and thereby the general images of the relation which we are talking about will have come to light. Thus, the subject of religious state which is a subject of a period discussion will be attempted to be clarified. The study also aims at giving perspective to current discussions and contributing to the religious concept and contemporary social science narratives where discourses are on the agenda again. In this way, the actual position of religion in society will be revealed through the Ottoman Empire and accordingly the position of religion will become more apparent in the politics to be put forward.
