Türk siyasal yapısı Şubat 1902 tarihli I. Jön Türk Kongesi’nden itibaren iki ana bloğa ayrılmıştır. Bu bloklaşmada merkeziyetçi, modernleşmeci, devletçi / ademi merkeziyetçi, liberal-muhafazakâr ayrışması ana ekseni oluşturmuştur. Bu ayrışma, daha sonraki tarihlerde olduğu gibi, 1950’li yıllarda da toplumsal yapı, siyaset ve iktidar-üniversite ilişkilerinde sürmeye devam etmiştir. 1950-1960 döneminde DP hükümetleriyle üniversite ilişkileri çatışmalı olmuştur. Üniversite özerkliği konusunda iktidar ile öğretim üyelerinin farklı yorumları iki kesim arasındaki gerginliği giderek artırmıştır. DP hükümetleri, kendisine muhalif gördüğü kesimlerin tasfiyesi yönünde yasal düzenlemelere ve uygulamalara gittikçe iki kesim arasındaki gerginlik de artmıştır. Gerginliğin kaynağı, ağırlıklı olarak üniversite, ordu ve üst düzey bürokrasinin CHP’yi desteklemesidir. Bu çalışma çerçevesinde 1950-1960 döneminde iktidar-üniversite ilişkileri incelenmektedir.
The Turkish political structure has been divided into two main blocks since the I. Jön Turkish Congress in February 1902. Centralizationist, modernist, statist / centrist, liberal-conservative dissidence has been the main axis in this blockade. This dissociation had been continuing in the 1950s, as in the following years, in social structure, politics and power-university relations. During the period of 1950-1960, the relationship between the DP governments and the university has been conflictive. The different interpretations of university autonomy by the power and academic members have increased the tension between two groups. The tension between two groups has also increased as the legislative arrangements and practices have been in the direction of liquidation of the opposition sector by DP governments. The source of that tension was mainly the support of the CHP by the university, army and senior bureaucracy. This study examines the relation between power and university in 1950-1960 period.
