SOSYOLOJİDE TOPLUMSAL DEĞER VE NORM KAVRAMLARINA YENİDEN BİR BAKIŞ

Author :  

Year-Number: 2022-23
Yayımlanma Tarihi: 2022-07-04 18:15:37.0
Language : Türkçe
Konu : Sosyoloji
Number of pages: 19-31
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

İnanç, etik ve estetik kavramları ile birlikte toplumsal değer ve gelenekler yaklaşık iki bin beş yüz yıldır felsefenin özel bir alanı olarak aksiyolojinin konusu olagelmiştir. Felsefenin bir dalı olan aksiyoloji değerin ölçüsüne dair bir sorgulamadır. Aksiyoloji alanında sistematik görüşler geliştiren filozoflar daha çok etik ve estetik değerlere odaklanmışlar ve bu uğraştan birbiriyle ilişkili iki felsefe alt dalı gelişmiştir. Sosyolojinin 19. yüzyılda bağımsız bir disiplin olarak doğuşu ve gelişimi sırasında felsefe ve metafizikten kopma girişimlerine rağmen bu konular kurucu sosyologlar tarafından da göz ardı edilmemiştir. Toplumsal değer ve normlar klasik sosyolojinin kurucuları arasında önemli bir tartışma ve araştırma konusudur. Özellikle din, etik, ahlak eğitimi, değer ve normların toplum yaşamındaki rolü, değer yitimi, kuralsızlık ve normdan sapma (suç) davranışı gibi konular başta Durkheim olmak üzere Weber, Töennies gibi sosyologların özel ilgisi dahilinde olmuştur. Toplum hayatında vazgeçilmez bir yer işgal eden değer ve normların modernleşme sürecinin hızlı dönüşümleri karşısında sarsılması ve erozyona uğraması birçok sosyal bilimciyi geleneksel ve modern değer ve normlar üzerinde kıyaslamalı olarak düşünmeye sevk etmiştir. Bu çalışmada toplumsal değer ve norm kavramları belli başlı sosyolojik kuramlar ve çağın yeni gelişmeleri ekseninde belirli yönleriyle ele alınmaktadır. 

Keywords

Abstract

Along with the concepts of belief, ethics and aesthetics, social values ​​and traditions have been the subject of axiology as a special field of philosophy for nearly two thousand and five hundred years. Axiology, a branch of philosophy, is an inquiry into the measure of value. Philosophers who developed systematic views in the field of axiology focused more on ethical and aesthetic values, and two related sub-branches of philosophy developed from this pursuit. Despite the attempts to break away from philosophy and metaphysics during the emergence and development of sociology as an independent discipline in the 19th century, these issues were not ignored by the founding sociologists. Social values ​​and norms are an important topic of discussion and research among the founders of classical sociology. Subjects such as religion, ethics, moral education, the role of values ​​and norms in social life, depreciation, irregularity and deviation from the norm (crime) behavior have been of special interest to sociologists such as Durkheim and Weber and Töennies. The shaking and erosion of values ​​and norms, which occupy an indispensable place in social life, in the face of the rapid transformations of the modernization process have led many social scientists to think comparatively on traditional and modern values ​​and norms. In this study, the concepts of social value and norm are discussed in certain aspects in the axis of certain sociological theories and new developments of the age. 

Keywords


  • Aron, Raymond. Sosyolojik Düşüncenin Evreleri. Çev. K. Alemdar. İstanbul: Kırmızı Yayınları, 2010.

  • Bottomore, Tom ve Robert, Nisbet. Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi. Çev. Mete Tunçay ve Aydın Uğur. Ankara: V Yayınları, 1990.

  • Durkheim, Émile. Dini Hayatın İlkel Biçimleri. Çev. F. Aydın. İstanbul: Ataç Yayınları, 2005.

  • Durkheim, Émile. İntihar. Çev. Z. Zühre İlkgelen. İstanbul: Pozitif Yayınları, 2013.

  • Durkheim, Émile. Meslek Ahlakı. Çev. M. Karasan. Ankara: MEGSB Yayınları, 1986.

  • Durkheim, Émile. Sosyoloji Dersleri. Çev. Ali Berktay. İstanbul: İletişim Yayınevi, 2010.

  • Durkheim, Émile. Toplumsal İş bölümü. Çev. Özer Ozankaya. İstanbul: Cem Yayınevi, 2006.

  • Giddens, Anthony. Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları, 2013.

  • Gökalp, Ziya. Yeni Hayat-Doğru Yol. Haz. Müjgan Cunbur. Ankara: Devlet Kitapları, 1976.

  • Korkmaz, Arif. “Değerler Sosyolojisi”. Toplum Bilimleri Dergisi. Temmuz 2013, 7 (14).

  • Löwith, Karl. Max Weber and Karl Marx. London & New York: Routledge, 1993.

  • Marx, Karl. Felsefe Yazıları. Çev. Ahmet Fethi. İstanbul: Hil Yayın, 2004.

  • Marx, Karl. Yabancılaşma. Der. Barışta Erdost. Ankara: Sol Yayınları, 2013.

  • Marx Karl ve Friedrich Engels. Alman İdeolojisi. Çev. Tonguç Ok ve Olcay Geridönmez. İstanbul: Evrensel Basım Yayın, 2013.

  • Özlem, Doğan. Max Weber’de Bilim ve Sosyoloji. İstanbul: Ara Yayınları, 1990.

  • Schroeder, Ralph. Max Weber ve Kültür Sosyolojisi. Çev. Mehmet Küçük. Ankara: İlim ve Sanat Yayınları, 1996.

  • The Penguin Dictionary of Sociology, Nicholas Abercrombie, Stephen Hill, Bryan S. Turner, “Value Freedom” maddesi, Penguin Books, 2006.

  • Turner, Bryan S.. Klasik Sosyoloji. Çev. İdil Çetin. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.

  • Weber, Max. Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu. Çev. Mehmet Ökten. Ankara: Tutku Yayınevi, 2014.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics