TÜRK MODERNLEŞMESİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Author :  

Year-Number: 2022-24
Yayımlanma Tarihi: 2022-12-31 17:00:05.0
Language : Türkçe
Konu : Sosyoloji
Number of pages: 109-120
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Modernleşme, 16. yüzyıldan itibaren başlayan ve 18. yüzyılda bir yaşam projesine dönüşen, değiştirici ve dönüştürücü etkileri olan, devrimlerle seyredebilen, Batı Avrupa’da ortaya çıkan düşünce iklimi ve eylemlilik halidir.  İlerleme ve kalkınma, modernleşme sürecine pozitif anlam katarak yaygınlaşmasında büyük rol oynamıştır. Türk modernleşme sürecinin Şerif Mardin, Tanzimatla başladığını, Baykan Sezer ise, Osmanlının Batı karşısındaki yenilgi ve gerileyişiyle imparatorluğa batıcılaşma yolunun açıldığını düşünür. Batı, üstünlük ve egemenlik ilişkilerinde güçlü bir pozisyona sahip olunca, biricikliği ve model olma pozisyonu üzerinden eşsizliğini ve üstünlüğünü bütün dünyaya ilan etmiştir.18. Yüzyıla gelindiğinde elde ettiği imkânlar ve dünya sistemindeki yeri açısından Batı, egemen ve model olan konumundadır. Dolayısıyla biriciktir ve kendi dışındakiler ötekidir. Artık diğer toplumlar için ev ödevi, Batıyı takip etmek ve onun geldiği seviyeyi yakalamak olmuştur. Türkiye’nin Avrupa Birliğine girme iradesinin oluşması, aslında Türk modernleşme sürecinin nihai evresinin de başlangıcı olmuştur. Batılılaşma ile Türkler’in sahip olduğu kimlik değerleri arasında bir doku uyuşmazlığı olduğu görülmektedir.

 

Keywords

Abstract

Modernization is a climate of thought and a state of action that emerged in Western Europe, starting from the 16th century and turning into a life project in the 18th century, having transformative and negative effects, and which can be followed by revolutions. Progress and development played a major role in the spread of modernization by adding a positive meaning. Providing Turkish modernization will result in the Tanzimat, Şerif Mardin, on the other hand, thinks that with the defeat and regression of the Ottoman Empire against the West, the path to westernization has been opened for the empire. When the West had a strong position in the community of superiority and sovereignty, it declared its uniqueness and superiority to the whole world through its uniqueness and position as a model. The West is its dominant and model position in terms of its opportunities and its place in the world system until the 20th century. Therefore, it is unique and its externals are other. Now the homework for other societies has been to follow the West and catch up with it.. The documents of Turkey's accession documents to the European Union actually became the beginning of the final universe of Turkish modernization. . It is seen that there is a texture incompatibility between the identity values ​​of the Turks among westernization.

 

Keywords


  • Akçura, Yusuf. Üç Tarz-ı Siyaset. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1976.

  • Berkes, Niyazi. Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2008.

  • Gencer, Bedri. İslam’da Modernleşme (1839-1939). Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.

  • Gökalp, Ziya. Türkleşmek İslamlaşmak, Muasırlaşmak. İstanbul: Türk Kültür Yayını, 1976.

  • Göle, Nilüfer. “Batı Dışı Modernlik: Kavram Üzerine”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce Cilt: 3 Modernleşme ve Batıcılık (iç.). İstanbul: İletişim Yayınları, 2004, s. 56-67.

  • Hanioğlu, M. Şükrü. The Young Turks in Opposition. Oxford University Press, 1995.

  • Karakaş, Mehmet. “Batı Gelişme Modeli ve Batı Dışı Toplum Olmanın Ötekiliği”. Yeni Türkiye, 1998, Sayı 23-34, 1691-1702.

  • Karakaş, Mehmet. Modernlik Küreselleşme ve Türkiye’nin Kimlikler Evreni. 2. Baskı, İstanbul: Küre Yayınları, 2020.

  • Keyder, Çağlar. Ulusal Kalkınmacılığın İflası. Ankara: Metis Yayınları, 1996.

  • Landau, Jacob M. Pan-Turkism in Turkey: A Study of Irredentism. London: C. Hurst & Company, 1981.

  • Landau, Jacob M. The Politics of Pan-Islam Ideology and Organization. Oxford: Clarendon Press., 1994.

  • Mardin, Şerif. Türk Modernleşmesi. İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.

  • Shayegan, Daryush. Yaralı Bilinç. Çev.Haldun Bayrı, İstanbul: Metis Yayınları, 2020.

  • Sezer, Baykan. “Batıcılaşma ve Türkiye’de Siyaset Üzerine Notlar”. Yeni Türkiye, 9 (Mayıs- Haziran 1996).

  • Sezer, Baykan. Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları. İstanbul: Doğu Kitabevi, 2017.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics