Şehbenderzade’nin yazılarını kaleme aldığı yıllar ülke ve toplum olarak pek çok felaketler yaşanmış olmakla birlikte henüz Cihan Savaşına girilmediği ve İmparatorluğun varlığını devam ettirdiği yıllardır. Bu yüzden Ahmed Hilmi’nin düşünceleri hâlâ bir İmparatorluk aydınının düşünceleri olarak farklı ufuklarda dolaşacaktır. Bununla birlikte bu düşünceler pek çok yönüyle ve temel yaklaşımıyla aradan geçen bir asırlık farka rağmen günümüzü de aydınlatmaya devam edecek nitelikte berrak düşüncelerdir. Fransızların geçen yüzyılda Kuzey Afrika topraklarında ortaya koyduğu uygulamaların amaç, bahane ve şekliyle günümüzde Irak’ta ve diğer İslâm ülkelerinde uygulanan ve uygulanmaya devam edeceği anlaşılan Batılı davranışların benzerliği Şehbenderzade’nin berrak kaleminden tefsire lüzum kalmadan okunabilen tarihsel tekerrürlerdir.
In the years when Şehbenderzade wrote his articles, lots of disasters were experienced as a country and a society; however, those were the years when the Empire had existed and had not gone to war yet. For this reason, the thoughts of Şehbenderzade reflects the imperial intellectual’s view of life. Besides this, though there has been a centennial difference between our time, with many aspects these thoughts are quite clear ones to continue enlightening these days.
