Bu çalışmada, İran’da kadın ve futbol ilişkisini merkeze alan “Off Side” filmi üzerine çözümleme yapılmıştır. İran’da cinsiyet eşitsizliği, kadınların bir kamusal alan türü olarak stadyumdaki temsili ve statüsü filmin çeşitli sahnelerine yansıyan toplumsal olgulardan hareketle incelenmiştir. Yönetmen Cafer Penahi’nin kimi filmlerinde olduğu gibi, bu filmde de kadınların kısıtlı hakları ve ikincil konumu sorunsallaştırılmıştır. İslam devrimi sonrası kadınların stadyumda maç izlemeleri yasak olmasına rağmen, Azadi Stadyumu’nda oynanacak İran-Bahreyn maçına erkek kılığında kaçak girip gözaltına alınan altı genç kızın yaşadığı sosyal sorunlar egemendir filmin sahnelerinde. Kızların stadyumda gözetimde tutulduğu dar alan; İran’da kadının kamusal konumunu ve darlaşmış yaşamını yansıtan bir kapatılma ve cezaevi metaforudur. "Abi, baba, koca" üçlemesine dayalı söylem filmin sahnelerindeki leitmotiftir. Tutukluluk alanı, stadyum tuvaleti ve genç kızları götüren resmi araç üzerinden siyasal otoritenin ve geleneksel toplum düzeninin ataerkil zihniyeti tartışılır. Erkeklerin de İran’daki cinsiyetçi iktidar ilişkilerinin ve geleneksel otoritenin mağduru olduğu tezi, genç askerlerin davranış biçimleri üzerinden işlenir. Toplumdaki çelişkileri ve cinsiyetçi bölünmeleri yansıtan bir kitlesel faaliyet olarak futbol; aynı zamanda direniş, eğlence ve sosyal bütünleşme alanıdır.
In this study, an analysis was made on the movie "Off Side", which focuses on the relationship between women and football in Iran. Gender inequality in Iran, the representation and status of women in the stadium as a type of public space are analyzed based on the social facts reflected in various scenes of the film. As in some films of the director Cafer Penahi, the limited rights and subordinate position of women are problematized in this film. Despite the fact that women are not allowed to watch the match in the stadium after the Islamic revolution, the social problems of six young girls who were illegally disguised as men and detained in the Iran-Bahrain match to be played at the Azadi Stadium are dominant in the film's scenes. The narrow space where the girls are kept under surveillance in the stadium; It is a metaphor of confinement and prison that reflects the public position and narrowed life of women in Iran. The discourse based on the "brother, father, husband" trilogy is the leitmotif in the film's scenes. The patriarchal mentality of the political authority and traditional social order is discussed through the detention area, the stadium toilet and the official vehicle that takes the young girls. The thesis that men are also victims of sexist power relations and traditional authority in Iran is processed through the behavior of young soldiers. Football as a mass activity reflecting the contradictions and sexist divisions in society; it is also a field of resistance, entertainment and social integration.
