BAYKAN SEZER’İN DOĞU-BATI ÇATIŞMASI KURAMI İÇİNDE OSMANLILIK KONUSU

Author :  

Year-Number: 2022-24
Yayımlanma Tarihi: 2022-12-31 17:00:37.0
Language : Türkçe
Konu : Sosyoloji
Number of pages: 31-47
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu çalışmada Baykan Sezer düşüncesi içinde Osmanlılık konusu incelenmiştir. Sezer, Türk sosyolojisi içinde “Doğu-Batı Çatışması Kuramı” adı verilen özgün ve yerli bir sosyoloji kuramının sahibidir. Bu kuram dünya tarihini toplumlararası ilişki ve çatışmalar tarihi olarak açıklamakta, söz konusu çatışmalar içinde Doğu-Batı çatışmasını dünya tarihini belirleyen ana çatışma olarak belirtmektedir. Baykan Sezer, Osmanlı İmparatorluğu’nu Doğu- Batı çatışması içinde açıklamaya çalışmaktadır. Buna göre Doğu’da tarım alanlarını koruyan belli asker devletler ortaya çıkmıştır. Osmanlı İmparatorluğu da Doğu’nun yerleşik üretici uygarlıklarını koruyan bu asker devlet geleneğinin devamı ve en mükemmel örneğidir. Kendi devlet teşkilatını da buna göre biçimlendirmiştir. Osmanlı’da devlet ve toplum ikiliği, üretim ve mülkiyet ilişkileri, toplumun sınıfsal yapısı, devletin dinle ilişkisi söz konusu asker devlet mantığının sonucu olarak belirmiştir. Bu anlamda “Osmanlılık” bir siyasetin adıdır ve Osmanlı İmparatorluğu bu siyaseti yürüttüğü sürece hayatta kalmış, siyasette başarısız olmaya başladığında da gerileme ve çöküş başlamıştır.

 

Keywords

Abstract

In this study, the subject of Ottomanism in Baykan Sezer's thought has been examined. Sezer is the owner of an original and indigenous sociological theory called "East-West Conflict Theory" in Turkish sociology. This theory explains the history of the world as the history of inter-communal relations and conflicts, and states the East-West conflict as the main conflict that determines the history of the world. Baykan Sezer tries to explain the Ottoman Empire in the East-West conflict. According to this, certain military states emerged in the East protecting agricultural lands. The Ottoman Empire is the continuation and the most perfect example of this military state tradition that preserved the established productive civilizations of the East. It has also shaped its own state organization accordingly. In the Ottoman Empire, the duality of the state and society, relations of production and property, the class structure of the society, the relationship of the state with religion emerged as a result of the logic of the military state. In this sense, “Ottomanism” is the name of a policy, and the Ottoman Empire survived as long as it pursued this policy, and when it began to fail in politics, decline and collapse began.

 

Keywords


  • Eğribel, Ertan. “1960’ların ve Günümüz Sosyoloji/Sosyalizm Tartışmaları Açısından Baykan Sezer'in Tarihte Yunanlılık Tezinin Önemi”. Sosyoloji Yıllığı Kitap 11: Baykan Sezer'e Armağan. Der., Ertan Eğribel-Ufuk Özcan. İstanbul: Kızılelma Yayınları, 2004:117-130.

  • Eğribel, Ertan. “Baykan Sezer: Yeni Dünya Düzeni Üzerinde Dolaşan Osmanlı Hayaleti”. Sosyoloji Yıllığı Kitap 11: Baykan Sezer'e Armağan. Kızılelma Yayınları, 2004:131-147.

  • Eğribel, Ertan. “Kemal Tahir – Baykan Sezer İlişkisi Üzerine: 1960’ların Geç Tartışmacısı Baykan Sezer”. Sosyoloji Yıllığı Kitap-11: Baykan Sezer’e Armağan. Der., Ertan Eğribel-Ufuk Özcan. İstanbul: Kızılelma Yayınları, 2004: 104-116.

  • Genç, Mehmet. “Osmanlı İktisadi Dünya Görüşünün İlkeleri”. Sosyoloji Dergisi. 3. Dizi 1(1989):175-186.

  • Gibbons, Herbert Adams. Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Ankara: 21. Yüzyıl Yayınları, 1998.

  • Kemal Tahir. Notlar/Osmanlılık-Bizans. Haz. Cengiz Yazoğlu. İstanbul: Bağlam Yayınları, 1991.

  • Kemal Tahir. Yorgun Savaşçı. İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1965.

  • Özcan, Ufuk. “Baykan Sezer’in Doğu-Batı Çatışması Kuramı Üzerine”. Sosyoloji Yıllığı Kitap- 11: Baykan Sezer’e Armağan. Der. Ertan Eğribel-Ufuk Özcan, İstanbul: Kızılelma Yayıncılık, 2004: 148-159.

  • Sezer, Baykan. “Osmanlı’da Toprağı Şenlendirme Sorunu”, iç. Sosyoloji Yıllığı Kitap-7, 2000: 59-71.

  • Sezer, Baykan. “Osmanlı’nın Batıcılaşması” ek , Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları, İstanbul: Doğu Kitabevi, 3. Baskı, 2017:153-184.

  • Sezer, Baykan. “Önsöz” iç Kemal Tahir. Notlar/Osmanlılık-Bizans. Der., Cengiz Yazoğlu, İstanbul, Bağlam Yayınları, 1992, s. 5-9.

  • Sezer, Baykan. “Şehname” Üzerine, ek Asya Tarihinde Su Boyu Ovaları ve Bozkır Uygarlıkları, İstanbul: İ.Ü.E.F. Yayınları, 1979: 119-168.

  • Sezer, Baykan. “Tarihte Doğu-Batı Çatışması Ders Notları”. Sosyoloji Yıllığı Kitap-12: Tarihte Doğu-Batı Çatışması. Der., Ertan Eğribel-Ufuk Özcan. İstanbul: Doğu Kitabevi, 2017:59-132.

  • Sezer, Baykan. “Türk Toplum Tarihi Üzerine Tartışmalar: I-Feodalizm”, Toplum ve Bilim, 4/Kış, (1978): 46-62.

  • Sezer, Baykan. Asya Tarihinde Su Boyu Ovaları ve Bozkır Uygarlıkları. İstanbul: İ.Ü.E.F. Yayınları, 1979.

  • Sezer, Baykan. Sosyolojinin Ana Başlıkları. İstanbul: Doğu Kitabevi, 2015.

  • Sezer, Baykan. Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı. İstanbul: Doğu Kitabevi, 2017.

  • Sezer, Baykan. Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları. İstanbul: Doğu Kitabevi, 3. Baskı, 2017.

  • Sezer, Baykan. Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları. İstanbul: Sümer Kitabevi Yayınları, 1988.

  • Sezer. Baykan vd.. “Osmanlılık”, iç. Sosyoloji Yıllığı Kitap-7, 2000.

  • Yıldırım, Yüksel. ‘‘Toplumsal Değişme Kavramı Bağlamında 1960’lı Yıllardan 1980’lere Toplumsal Güçler’’. Sosyologca, 22 (2021): 15-28.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics