Uygarlık(lar)ın, toplumsal/tarihsel olayların analizi süreçlerinde başvurulan ana kavramlardan birisi olsa da bugün daha ziyade siyasetçiler ve medya tarafından önemsendiği ve sosyal bilimler çerçevesinde göreli bir durgunluğa girdiği söylenebilir. Uygarlık söyleminin toplumlar arası farklılaşmalar ve ilişkiler bağlamında pek çok boyutu ve tartışma alanı mevcuttur. Bu makale, uygarlıkların Modernite ile ilişkilerindeki farklılıkları açıklaması çabalarına odaklanmakta ve spesifik olarak Türk sosyoloğu Baykan Sezer’in bu kapsamdaki tartışmalara muhtemel katkılarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda makale, klasik modernleşme kuramlarının ana varsayımlarını özetledikten sonra “çoklu moderniteler” yaklaşımının ve Sezer’in Modernite-uygarlık ilişkisine nasıl bir perspektif getirdiğini tartışmaktadır. Makale, kuramın özünü koruyarak, farklı kavramsallaştırmalarla onu savunmaya devam etmek ve daha sindirilebilir hale getirmek motivasyonuyla “Modernite uygarlığı” kavramı eşliğinde “çoklu moderniteler” yaklaşımının geliştirildiğini ve Sezer’in ise tüm versiyonlarıyla Batılı ve Batıcı uygarlık ve Modernite söylemlerini Batı egemenliğini açıklama kapasitesinden uzak bulduğunu, bunun yerine Doğu ve Batı uygarlıkları arasındaki tarihsel çatışmanın siyasal dinamiklerine inmeyi önerdiğini ileri sürmektedir.
Although civilization(s) is one of the main concepts used in the analysis of social/historical events, it can be said that today it is given more importance by politicians and the media and has entered a relative stagnation within the framework of social sciences. The discourse of civilization has many dimensions and areas of discussion in the context of inter-societal differentiations and relations. This article focuses on efforts to explain the differences between civilizations and their relations with Modernity, and specifically aims to identify the possible contributions of Turkish sociologist Baykan Sezer to the discussions in this context. For this purpose, the article, after summarizing the main assumptions of classical modernization theories, discusses how the "multiple modernities" approach and Sezer's perspective look at the relationship between modernity and civilization. The article argues that the "multiple modernities" approach has been developed in conjunction with the concept of "civilization of modernity" with the motivation to keep the essence of the theory, continue to defend it with different conceptualizations and make it more digestible. It furthermore argues that Sezer finds all versions of westernist discourses on civilization and modernity as inadequate to explain true root causes of Western hegemony in the Word and that he finds it necessary, instead, to delve into the political dynamics of the historical conflict between Eastern and Western civilizations.
