Ziya Gökalp, Türkiye’de sosyolojinin kurucusu ve öncüsüdür. Döneminin siyasal ve toplumsal yapısında görülen hızlı değişimi okuyup buna göre sosyolojik görüşler üreten bir sosyologtur. Gökalp, aynı zamanda II. Meşrutiyet yıllarının ve Cumhuriyet’in kuruluş döneminin önde gelen siyasal düşünürleri, yönlendiricileri, planlayıcıları arasında yer almaktadır. Bu özellikleri ile de Gökalp, Türk sosyoloji tarihi ve Türkiye’nin siyasal düşün tarihi açısından çok önemli ve tarihi bir yere sahiptir. Bu makalede Ziya Gökalp’in eylemci yanı ile siyasal ve sosyolojik düşünceleri üzerine bazı saptamalar yapılacaktır. Makalede ayrıca Gökalp’in Türkiye’nin farklı siyasal eğilimlere ait çevrelerin ortak paydası olduğu da iddia edilmektedir. Makalede nitel araştırma yöntemi bağlamında belge analiz tekniği kullanılmıştır.
Ziya Gökalp is the founder and pioneer of sociology in Turkey. He is a sociologist who can read the rapid changes observed in the political and social structure of his time and produced sociological views accordingly. Gökalp is also one of the leading political thinkers, directors and planners of both the Second Constitutionalism Era and the founding period of the Turkish Republic. With these characteristics, he has a very important and historical place in terms of the history of Turkish sociology and the history of political thought in Turkey. In this article, some determinations will be made on Ziya Gökalp’s activist characteristics and his political and sociological thoughts. The article also claims that Gökalp is the common denominator of environments belonging to different political tendencies in Turkey. The article uses document analyis technique in the context of qualitative research method.