İNSANA VE TOPLUMA AHLÂKIN KAPISINDAN GİRMEK YA DA DÜNYAYA AHLÂKIN PENCERESİNDEN BAKMAK

Author :  

Year-Number: 2015-9
Language : null
Konu : Sosyoloji

Abstract

Bu makalede, ilk olarak, ahlâkın, sosyolojinin meşhur kavram çifti olan insan-toplum açısından ne denli önem arz ettiği, yani ahlâkın insanın en temel özelliği olduğu ve toplum bakımından başat bir sosyal olgu konumunda bulunduğu vurgulanmıştır. Bu makalede, ikinci olarak, insanın özü ve toplumun temeli olarak ahlâk, “Doğu-Batı çatışması kuramı” ışığında tartışılmış, Doğu toplumlarının (özellikle de Türk toplumunun) ahlâki yapıları ile Batı toplumlarının ahlâki yapılarının farklılığı irdelenmiştir.

Keywords

Abstract

In this paper, firstly, the significance of morals in terms of sociology’s famous pair human-society, is emphasised. It is claimed that morals is the most basic characteristic of humans and thus, it is a dominant social phenomenon in terms of society. Secondly, morals, as the essence of human and foundation of society, is discussed in the light of the “East-West conflict theory”, scrutinizing the differences in the moral structures of Eastern societies (especially the Turkish society) and Western societies.

Keywords


  • ADORNO, Theodor W.; Minima Moralia: Sakatlanmış Yaşamdan Yansımalar, Çeviren: Orhan Koçak ve Ahmet Doğukan, Metis Yayınları, İstanbul, 1998.

  • ADORNO, Theodor W.; Ahlak Felsefesinin Sorunları, Yayıma Hazırlayan: Thomas Schröder, Çe- viren: Tuncay Birkan, Metis Yayınları, İstanbul, 2012.

  • AKARSU, Bedia; Ahlak Öğretileri: I. Mutluluk Ahlakı, II. Kant’ın Ahlak Felsefesi, Remzi Kita- bevi, İstanbul, 1982.

  • ALIGHIERI, Dante; İlâhî Komedya: Cennet, Çeviren: Feridun Timur, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001.

  • ARISTOTELES, Nikomakhos’a Etik, Çeviren: Saffet Babür, Ayraç Yayınevi, Ankara, 1998.

  • ARISTOTELES, Politika, Çeviren: Mete Tunçay, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2000.

  • BAHA TEVFİK; Yeni Ahlâk ve Ahlâk Üzerine Yazılar, Derleyen ve Hazırlayan: Faruk Öztürk, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002.

  • BAUMAN, Zygmunt; Modernite ve Holocaust, Çeviren: Süha Sertabiboğlu, Sarmal Yayınevi, İstan- bul, 1997.

  • BAUMAN, Zygmunt; Postmodern Etik, Çeviren: Alev Türker, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1998.

  • BAUMAN, Zygmunt; Parçalanmış Hayat: Postmodern Ahlâk Denemeleri, Çeviren: İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001.

  • BENJAMIN, Walter; Parıltılar, Çeviren: Yılmaz Öner, Belge Yayınları, İstanbul, 1990.

  • BENJAMIN, Walter; “Tarih Felsefesi Üzerine Tezler”, Walter Benjamin, Estetize Edilmiş Yaşam: Sanat’tan Savaş ve Siyasete Alman Faşizminin Kuramları (iç.), Çeviren: Ünsal Oskay, Der Yayınları, İstanbul, 1995, s. 163-179.

  • BENJAMIN, Walter; Tek Yön, Çeviren: Tevfi k Turan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1999.

  • BENJAMIN, Walter; Pasajlar, Çeviren: Ahmet Cemal, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2001.

  • BERGSON, Henri; Ahlâkın ve Dinin İki Kaynağı, Çeviren: M. Mukadder Yakupoğlu, Doğu Batı Yayınları, Ankara, 2004.

  • BOZKURT, Nejat; “Friedrich Nietzsche ve Felsefesi Üstüne”, Friedrich NIETZSCHE, Tarih Üzerine (Çağa Aykırı Düşünceler’den) (iç.), Çeviren: Nejat Bozkurt, Say Yayınları, İstanbul, 1994, s. 41-53.

  • CEVİZCİ, Ahmet; Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2002.

  • ÇELEBİ, Nilgün; “Değer, Ahlâk, Etik”, Prof. Dr. Nihat Nirun’a Armağan (iç.), Hacettepe Üniversi- tesi Yayınları, Ankara, 2007, s. 69-83.

  • DESCARTES, René; Ahlâk Üzerine Mektuplar, Çeviren: Mehmet Karasan, Millî Eğitim Bakan- lığı Yayınları, İstanbul, 1992.

  • DESCARTES, René; İlk Felsefe Hakkında Meditasyonlar, Pierre Gassendi’nin Meditasyonlar’a İtirazı ve Descartes’ın Bu İtirazlara Yanıtı, Çeviren: İsmet Berkan, BilgeSu Yayıncılık, Ankara, 2007.

  • 136 GÖKALP, Ziya; Türk Ahlâkı, Sadeleştiren: Yalçın Toker, Toker Yayınları, İstanbul, 2005, s. 31. DIDEROT, Denis; Din, Ahlak, Evrim ve Toplumsal Yaşam’a Dair Diyaloglar, Çeviren: Hasan Erdem, Arya Yayıncılık, İstanbul, 2013. DURKHEIM, Emile; Meslek Ahlâkı, Çeviren: Mehmet Karasan, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1949. DURKHEIM, Emile; Professional Ethics and Civic Morals, İngilizce’ye Çeviren: Cornelia Brookfi eld, Routledge, Taylor & Francis e-Library, London, 2003. DURKHEIM, Emile; Ahlak Eğitimi, Çeviren: Oğuz Adanır, Dokuz Eylül Yayınları, İzmir, 2004. DURKHEIM, Emile; Toplumsal İşbölümü, Çeviren: Özer Ozankaya, Cem Yayınevi, İstanbul, DURKHEIM, Emile; Sosyoloji Dersleri, Çeviren: Ali Berktay, İletişim Yayınları, İstanbul, 2006. EĞRİBEL, Ertan ve ÖZCAN, Ufuk; “Baykan Sezer ve Tarihte Doğu-Batı Çatışması: ‘Türk Sosğu-Batı Çatışması (iç.), Yayına Hazırlayan: Ertan Eğribel ve Ufuk Özcan, Kızılelma Yayıncılık, İstanbul, 2005, s. 7-17. EVLİYA ÇELEBİ, Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, Cilt: I-II, Sadeleştiren: Tevfi k Temelkuran ve Necati Aktaş, Baskıya Hazırlayan: Mümin Çevik, Üçdal Neşriyat, İstanbul, 1996. FİRDEVSİ; Şehnâme I, Çeviren: Necati Lugal, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1994. GENELKURMAY BAŞKANLIĞI (Derleyen ve Yayına Hazırlayan), Atatürkçülük: Atatürk’ün Görüş ve Direktifl eri (Birinci Kitap), Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 2001. GÖKALP, Ziya; Türk Ahlâkı, Sadeleştiren: Yalçın Toker, Toker Yayınları, İstanbul, 2005. GÖKALP, Ziya; Türkçülüğün Esasları, Sadeleştiren: Yalçın Toker, Toker Yayınları, İstanbul, 2005. GÜNGÖR, Erol; Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk, Ötüken Yayınları, İstanbul, 1998. HOBBES, Thomas; Elementa Philosophica De Cive: Yurttaşlık Felsefesinin Temelleri, Çeviren: Deniz Zarakolu, Belge Yayınları, İstanbul, 2007. HORKHEIMER, Max ve ADORNO, Theodor W.; Sosyolojik Açılımlar: Sunular ve Tartışmalar, Çeviren: M. Sezai Durgun ve Adnan Gümüş, BilgeSu Yayıncılık, Ankara, 2011. İBNİ HALDUN, Mukaddime 1, Çeviren: Turan Dursun, Onur Yayınları, Ankara, 1977. İBNİ HALDUN, Mukaddime 1, Çeviren: Süleyman Uludağ, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1988. İBN HALDUN; Mukaddime I, Çeviren: Zakir Kadirî Ugan, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1990. JONES, Robert Alun; The Development of Durkheim’s Social Realism, Cambridge University Press, Cambridge, 2004. KANT, Immanuel; “Ahlak (Töreler) Metafi ziğini Temellendirme (1786)”, Immanuel Kant, Seçilmiş Yazılar (iç.), Derleyen ve Çeviren: Nejat Bozkurt, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1984, s. 137-209. KANT, Immanuel; Pratik Aklın Eleştirisi, Çeviren: İoanna Kuçuradi ve Diğerleri, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 1999. KANT, Immanuel; Ethica: Etik Üzerine Dersler, Çeviren: Oğuz Özügül, Pencere Yayınları, İstanbul, 2007. KANT, Immanuel; Saf Aklın Sınırları Dâhilinde Din, Çeviren: Suat Başar Çağlan, Literatürk Yayınları, Konya, 2012. KEMAL TAHİR, Notlar/Sanat Edebiyat 2, Yayına Hazırlayan: Cengiz Yazoğlu, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1989. KEMAL TAHİR, Notlar/Batılaşma, Yayına Hazırlayan: Cengiz Yazoğlu, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1992. KIZILÇELİK, Sezgin; “Önsöz Yerine”, Mustafa Gündüz, Ahlak Sosyolojisi (iç.), Anı Yayınları, Ankara, 2005, s. vi-xii. KIZILÇELİK, Sezgin; Özgün ve Yetkin Bir Sosyal Teorisyen Olarak Kemal Tahir, Anı Yayınları, Ankara, 2012. MACHIAVELLI, Niccolò; Seçme Yazılar, Çeviren: Hüseyin Köse, Öteki Yayınevi, Ankara, 2000. MARCUSE, Herbert; “Some Social Implications of Modern Technology”, The Essential Frankfurt pany, New York, 1998, s. 138-182.

  • MARCUSE, Herbert; Towards a Critical Theory of Society: Collected Papers of Herbert Mar- cuse, Volume Two, Editör: Douglas Kellner, Routledge, London, 2001.

  • MARCUSE, Herbert; Technology, War and Fascism: Collective Papers of Herbert Marcuse, Volume One, Editör: Douglas Kellner, Routledge, London, 2004.

  • MARCUSE, Herbert; One-Dimensional Man: Studies in the Ideology of Advanced Industrial Society, Routledge, London, 2007.

  • MARX, Karl; Kapital, Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili, Birinci Cilt, Çeviren: Alaattin Bilgi, Sol Yayınları, Ankara, 1986.

  • MARX, Karl; İktisat Üzerine, Çeviren: Ali Çakıroğlu, Belge Yayınları, İstanbul, 2010.

  • MERİÇ, Cemil; Saint-Simon: İlk Sosyolog, İlk Sosyalist, Yayına Hazırlayan: Mahmut Ali Meriç, İletişim Yayınları, İstanbul, 1996.

  • MEVLÂNA; Mesnevî II, Çeviren: Veled İzbudak, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1995.

  • MILLER, W. Watts; Durkheim, Morals and Modernity, Routledge, Taylor & Francis e-Library, London, 2003.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Ahlakın Soykütüğü Üstüne: Bir Kavga Yazısı, Çeviren: Ahmet İnam, Ara Yayıncılık, İstanbul, 1990.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Tarih Üzerine (Çağa Aykırı Düşünceler’den), Çeviren: Nejat Bozkurt, Say Yayınları, İstanbul, 1994.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Deccal: Hristiyanlığa Lanet, Çeviren: Oruç Aruoba, Hil Yayın, İstan- bul, 1995.

  • NIETZSCHE, Friedrich; İyinin ve Kötünün Ötesinde: Bir Gelecek Felsefesini Açış, Çeviren: Ahmet İnam, Gündoğan Yayınları, Ankara, 1997.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Tan Kızıllığı: Ahlaksal Önyargılar Üzerine Düşünceler, Çeviren: Hü- seyin Salihoğlu ve Ümit Özdağ, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 1998.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Güç İstenci: Bütün Değerleri Değiştiriş Denemesi, Çeviren: Sedat Umran, Birey Yayıncılık, İstanbul, 2002.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Eğitimci Olarak Schopenhauer: Çağa Aykırı Düşünceler III, Çeviren: Cemal Atila, Say Yayınları, İstanbul, 2003.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Şen Bilim, Çeviren: Levent Özşar, Asa Kitabevi, Bursa, 2003.

  • NIETZSCHE, Friedrich; Hayat Dediğin Nedir ki? Aforizmalar, Çeviren: Erkan Aslan ve Gök- han Doğru, Aylak Adam Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2014.

  • ÖZLEM, Doğan; Etik-Ahlâk Felsefesi-, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2004.

  • ROUSSEAU, Jean-Jacques; Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev: Seçme Düşünceler, Çeviren: Sabahattin Eyuboğlu, Cem Yayınevi, İstanbul, 1998.

  • SAİD HALİM PAŞA, Buhranlarımız ve Son Eserleri, Hazırlayan: M. Ertuğrul Düzdağ, İz Ya- yıncılık, İstanbul, 1998.

  • SCHOPENHAUER, Arthur; Hukuk, Ahlâk ve Siyaset Üzerine, Çeviren: Ahmet Aydoğan, Say Yayınları, İstanbul, 2009.

  • SENECA; Ahlâki Mektuplar, Kitap I-XX, Çeviren: Türkân Uzel, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1999.

  • SEZER, Baykan; Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakül- tesi Yayınları, İstanbul, 1981. SEZER, Baykan; Batı Dünya Egemenliği ve Endüstri Devrimi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1997. SHAKESPEARE, William; Hamlet, Çeviren: Orhan Burian, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, SPINOZA, Benedictus de; Geometrik Düzene Tanıtlı Törebilim, Çeviren: Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi, İstanbul, 1996. SPINOZA, Benedictus (Baruch); Geometrik Düzene Göre Kanıtlanmış ve Beş Bölüme Ayrılmış Olan Etika, Çeviren: Hilmi Ziya Ülken, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 2004. SPINOZA, Benedictus de; Ethica: Geometrik Yöntemle Kanıtlanmış ve Beş Bölüme Ayrılmış Ahlâk, Çeviren: Çiğdem Dürüşken, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2011. SWINGEWOOD, Alan; Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, Çeviren: Osman Akınhay, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 1998. TABB, William K.; Ahlâksız Fil: 21. Yüzyılda Küreselleşme ve Sosyal Adalet Mücadelesi, Çeviren: Ercüment Özkaya, Epos Yayınları, Ankara, 2002. TOPÇU, Nurettin; Ahlâk, Yayına Hazırlayan: Ezel Erverdi ve İsmail Kara, Dergâh Yayınları, TOPÇU, Nurettin; Ahlâk Nizâmı, Yayına Hazırlayan: Ezel Erverdi ve İsmail Kara, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2008. ÜLKEN, Hilmi Ziya; Aşk Ahlâkı: Halka Rağmen Halk İçin Kitap, Yapı Kredi Yayınları, İstanÜLKEN, Hilmi Ziya; Ahlâk, Ülken Yayınları, İstanbul, 2001. YUSUF HAS HACİP; Günümüz Türkçesi ile Kutadgu Bilig Uyarlaması, Günümüz Türkçesine Uyarlayan: Fikri Silahdaroğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2000.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics