Bu çalışmada İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü tarihi içinde Ziya Gökalp, Hilmi Ziya Ülken ve Baykan Sezer çizgisinin anlamı üzerinden hareketle bu isimlerin bölüm tarihinde ve Türk sosyolojisindeki yerleri üzerine bir değerlendirme yapılacaktır. Her üç isim, bölüm içinde ve Türk sosyolojisinde belli bir ağırlığa sahip olarak bir sosyoloji anlayışını temsil etmektedir. Bazı ortak özellikleri ve ayrıldıkları noktalarla sosyoloji tarihimiz içinde kendi başlarına anlamları olan isimlerdir. Üç sosyoloğumuz da bölümden bir biçimde uzaklaştırılmışlar ve kendi başkanı oldukları bölümde daha sonra isimleri silinmeye çalışılmıştır. Ziya Gökalp, Türkiye’de sosyolojinin ve İstanbul Sosyolojinin kurucusu olarak bilinmektedir. Hilmi Ziya Ülken ise bölümün ikinci kurucusu olarak bölüm tarihindeki yerini almıştır. Baykan Sezer ise bölüm tarihinde bir kırılma olarak kendinden önceki Batı aktarmacı geleneğin dışında Batı sosyolojisine eleştirel bir bakışı ifade eder. Bu yazıda bu özelliklerin üzerinde durulacaktır.
In this study, an evaluation will be made on the meaning of the line of Ziya Gökalp, Hilmi Ziya Ülken and Baykan Sezer in the history of the Department of Sociology at Istanbul University, and on their place in the history of the department and in Turkish sociology. All three names represent a certain weight in the department and in Turkish sociology, representing an understanding of sociology. With some common features and points of difference, they are names that have their own meanings in our history of sociology. All three sociologists were somehow removed from the department and their names were later tried to be erased in the department they were the head of. Ziya Gökalp is known as the founder of sociology in Turkey and Istanbul Sociology. Hilmi Ziya Ülken took his place in the history of the department as the second founder. Baykan Sezer, on the other hand, expressed a critical view of Western sociology outside the Western tradition of transference that preceded him as a break in the history of the department. These features will be emphasized in this article.
